Pluktuinen en zelfoogst plaatste ik tot voor kort in de categorie Anton Pieck, macramé en Libelle. Knus en nostalgisch, maar geen basis om de groeiende wereldbevolking mee te voeden. Het verhaal van Patrick de Ceuster heeft mijn visie genuanceerd.
Zelf doen
Patrick werkt bij Wervel, een Vlaamse werkgroep voor rechtvaardige en verantwoorde landbouw. Hij sprak vorige week op de conferentie Voedsel Anders en belichtte het project De Witte Beek in Bierbeek, waar een groep van 250 mensen twee hectare moestuin deelt. Het systeem, volgens de principe van Community Supported Agriculture (CSA): met zijn allen betalen ze een boerin een vast basissalaris en daarvoor delen ze een jaar lang de opbrengst van de tuin. Wel de handen uit de mouwen steken: zelf oogsten.
Geen warmoes
Het werkt niet alleen, het biedt ook interessante lessen voor andere voedselcollectieven. Ten eerste betaal je in De Witte Beek niet voor een product maar voor een dienst: met zijn alleen betaal je een vaste kracht en toegang tot de grond. Verder: er zijn geen kosten voor vervoer want vrijwel iedereen woont in de buurt. En: er is nauwelijks administratie nodig. Omdat het een buurtinitiatief is betrek je ook gewone mensen, legt De Ceuster uit. Die hebben de mond niet vol van pastinaak en warmoes, maar planten gewoon tomaat en sla. Risico’s zijn er ook: de bijdrage voor de medewerker staat vast, dus als de oogst mislukt heb je pech.
Broekscheurend
Het is nog geen vetpot voor de boerin uit het voorbeeldproject: die verdient € 1000 per maand. De groep kan dat bedrag dit jaar naar € 1200 brengen door 20 nieuwe deelnemers toe te laten en ieders bijdrage met 6% te verhogen. Toch is dat resultaat goed genoeg voor Patrick om de stelling te poneren dat zijn ‘hobbyboeren’ beter renderen dan de reguliere landbouwer. “Die scheurt zijn broek eraan” heet dat in mooi Vlaams. Oftewel: die heeft op dit moment nauwelijks inkomen en is bezig zijn kapitaal op te eten. Advocaten van het gangbare voedselsysteem roepen dan wel dat biologische landbouw de wereld niet kan voeden, maar kan de reguliere landbouw dat wel?
Meer over de conferentie: zie mijn blogposts van 25 en 26 februari. Begin maart volgen nog twee bijdragen.
